Thu Nguyễn

Ngôi nhà ở làng quê với ước mơ cộng đồng: Mỗi phòng là một công trình

Cập nhật ngày 31/07/2025, lúc 10:00

1.245 lượt xem

Tên ngôi nhà
Zheng House
Tổng diện tích
500m2
Năm hoàn thành
2024
Thiết kế
FAR WORKSHOP
Chụp ảnh
Biosphere

Trước đây, ông Zheng sở hữu một căn nhà ở làng Thượng Áo, Mạc Can Sơn, mang kiểu dáng nhà nông thôn thập niên 70 - 80. Trải qua thời gian dài bỏ hoang, cùng với nhược điểm kết cấu yếu và không gian dính liền với nhà hàng xóm phía Bắc, ông Zheng quyết định xây dựng lại nhà vào năm 2018, theo hướng mô hình homestay đang phát triển mạnh lúc bấy giờ.

Mục tiêu của ông vừa đơn giản vừa thực tế: có thêm nhiều phòng trên nền một thiết kế tốt, để vừa sử dụng vừa có thể cho thuê. Và từ chính khái niệm "phòng" ấy, nhóm thiết kế khởi đầu cho toàn bộ tư duy kiến trúc: mỗi phòng là một tòa nhà nhỏ.

Zheng House là một ngôi nhà có diện mạo độc đáo, mỗi phòng được thiết kế như một tòa nhà độc lập riêng

Tư duy thiết kế: “Một căn phòng là một tòa nhà, tổng thể sẽ trở thành một cộng đồng” trong Zheng House

Thay vì nhìn tổng thể Zheng House như một khối đặc, các kiến trúc sư tiếp cận theo hướng ngược lại: xem từng phòng như một tòa nhà riêng biệt. Việc quy hoạch thiết kế về ánh sáng tự nhiên, thông gió và tầm nhìn được phân tích chia nhỏ cho từng phòng. Kết quả là các phòng được bố trí linh hoạt, thay đổi hình khối để tận dụng tốt nhất cảnh quan và ánh sáng, đôi khi nhờ vào sân trong được bổ sung khéo léo giữa các khối. Mỗi phòng trong Zheng House là được coi là một tòa nhà nên tổng thể công trình trở thành một cộng đồng.

>>> Xem thêm: Ba anh em góp 12 tỷ đồng xây nhà cho bố mẹ nghỉ hưu: Không chia tài sản, chỉ muốn ba mẹ hạnh phúc tuổi già

Zheng House tọa lạc trong một làng quê nhỏ

Xung quanh nhà có rất nhiều cây xanh nhưng cũng san sát với nhà hàng xóm

Do đó, về tầm nhìn, các phòng trong ngôi nhà sau khi xây sẽ hướng ra cảnh quan xung quanh gồm rặng tre, suối, núi, ruộng rau hay nhà xây truyền thống xung quanh

Về ánh sáng sẽ đảm bảo ánh sáng đa hướng, từ nhiều mặt khác nhau

Mỗi phòng lại nằm ở vị trí khác nhau, bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh và sự giao thoa ánh sáng từ các phòng liền kề

Điều đó buộc đội ngũ thiết kế phải điều chỉnh hình dạng phòng để đảm bảo khả năng đón sáng đa hướng

Khoảng sân trong cũng được bổ sung để tăng cơ hội đón sáng cho các phòng

Về thông gió, không gian có nhiều cửa sổ kết hợp với các khoảng hở để tăng luồng khí tự nhiên

Mỗi phòng trong Zheng House là được coi là một tòa nhà nên tổng thể công trình trở thành một cộng đồng. Tầng 2 và 3 xuất hiện các khoảng đệm như ban công, sân hiên,.. như không gian chung kết nối các “công trình nhỏ”.

Ban công, sân hiên,... được thiết kế ở các phòng để tạo nên các khoảng đệm

Những khoảng đệm này cho phép ánh nhìn xuyên qua, tạo thành cảm giác như một thung lũng nhỏ, làm giảm cảm giác cứng nhắc của toàn nhà và mở ra liên kết với nhà bên

Ngay cả hàng xóm phía Bắc cũng có thể nhìn thấy cảnh đẹp phía Nam qua những khoảng đệm ấy. Đây là một sự kết nối xã hội nhẹ nhàng mà hữu ý

Để giải quyết vấn đề ánh sáng và tạo một ranh giới với nhà hàng xóm phía Bắc, kiến trúc sư quyết định mở một sân trong phía Bắc, giúp cách ly khéo léo và cũng tôn vinh phần cấu trúc gỗ cũ còn sót lại từ ngôi nhà tổ tiên.

Một khoảng sân ở Zheng House được bố trí thêm để tạo cảm giác riêng tư hơn với nhà hàng xóm

Mỗi một tầng trong Zheng House lại mang một ý nghĩa đặc biệt với phong cách đặc trưng riêng

Dù khung chính của nhà là thép (để đảm bảo độ chính xác và tránh cột chắn góc nhìn), nhóm thiết kế cố ý để lộ hai thành phần kết cấu. Đó là cột gỗ trung tâm tầng trệt, tượng trưng cho phần cấu trúc cũ và viên đá núi đỡ thang, gợi lại truyền thống sắp đá trong vườn Trung Hoa. Cách kết nối cột gỗ với trần và sàn nhà được làm “vụng về có chủ ý”, như một trò đùa giữa hình thức và chức năng. Cả hai thành phần này cùng nhau tạo nên một hình ảnh ẩn dụ về ký ức nhưng rất trừu tượng giữa không gian hiện đại.

>>> Xem thêm: Ngôi nhà nông thôn thiết kế hướng nội để “mở ra sự tĩnh lặng bên trong”

Ban đầu, ý tưởng là giữ lại phần khung gỗ cũ như một phần ký ức, không tích hợp vào nhà mới nhưng giữ nguyên trong sân, để nó hiện diện như một di sản sống

Thế nhưng vào giai đoạn cuối, vì lý do kết cấu xuống cấp, ông Zheng đã cho tháo dỡ phần này, để lại một khoảng trống tiếc nuối trong bản vẽ cuối cùng

Bản vẽ phần khung kết cấu gỗ theo dự định ban đầu

Cột gỗ là mảnh ký ức còn lại của ngôi nhà cũ

Viên núi đỡ thang cũng là một chi tiết thiết kế tạo điểm nhấn

Không gian tối giản nhưng đầy ấn tượng nhờ cột gỗ và đá đỡ thang

Tầng trệt là nơi các kiến trúc sư thí nghiệm tư duy “không gian không định hướng” – lấy cảm hứng từ cách người dân làng sử dụng không gian linh hoạt: đặt ghế ở cửa là có phòng khách, kê hai ghế cạnh cửa sổ là có phòng ăn. Một khối lập phương nghiêng 45 độ được đặt vào trung tâm, với cột gỗ làm tâm. Không gian được mở đa hướng, không xác định chỗ nào là phòng khách, chỗ nào là bàn ăn để chủ nhà tự quyết định và tùy biến.

Tầng 1 rộng rãi được thiết kế theo tư duy "không gian không định hướng"

Phòng khách và phòng ăn được bố trí một cách đầy cảm hứng

Căn phòng có diện mạo đặc biệt, không vuông vức như các phòng bình thường khác

Gia chủ có thể tùy hứng sử dụng tầng 1 cho nhiều mục đích khác nhau trong tương lai

Trên tầng, mỗi phòng ngủ được thiết kế như một khối ngũ giác, tận dụng ánh sáng đa chiều. Không gian không còn mặt chính phụ, không có hướng cố định cho giường hay tủ, tạo cảm giác giải phóng khỏi ràng buộc truyền thống. Chính sự bất định này giúp mỗi người sống tại đây có thể định hình không gian theo cá tính và nhu cầu riêng, mở ra một cách sống linh hoạt và đầy bất ngờ.

Các phòng bên trên là phòng nghỉ ngơi cũng có thiết kế đa giác độc đáo

Không gian đan xen tường gạch và tường kính, đảm bảo lấy sáng và tầm nhìn rộng

Khu vực cầu thang kết nối các tầng cũng có cửa sổ lớn

Giữa các khối nhà là khoảng sân trong, tạo không gian đệm

Tương lai chưa định hình của Zheng House: nhà cho gia đình trước, kinh doanh sau

Dự án kéo dài từ 2018 đến đầu 2024, và kết thúc trong một diện mạo đặc biệt. Nhiều thương hiệu homestay ngỏ ý hợp tác, nhưng ông Zheng chủ nhà đã có suy nghĩ khác: trước hết là cho bố mẹ già đến sống ổn định, rồi sau đó mới tính đến chuyện thương mại. Căn nhà trở thành một chốn sống đầy tinh thần, chứ không chỉ là sản phẩm kiến trúc. Và cũng chính nhờ điều đó, nó mở ra một tương lai linh hoạt – có thể thay đổi cùng cuộc sống.

Thời hoàn thiện Zheng House kéo dài đến 6 năm, từ năm 2018 đến đầu năm 2024

Thay vì mục tiêu xây homestay, gia chủ đã quyết định để ngôi nhà là nơi sinh sống của cả gia đình trước

Zheng House không cố tạo ra một cấu trúc hoàn hảo, mà tạo nên một bản đồ mở, nơi từng phòng là một tòa nhà, từng không gian có thể biến đổi theo sở thích của người ở. Từ sân trong, cột gỗ đến khối lập phương nghiêng, mọi thứ đều vừa rõ ràng vừa mơ hồ, như cách con người thật sự sống. Dù một phần ký ức cũ đã bị tháo dỡ, tinh thần của nó vẫn được giữ lại, không nằm trong vật chất, mà trong cách không gian được nghĩ tới. Đây không chỉ là một căn nhà mới mà là một định nghĩa mới về cách sống trong nông thôn đương đại.